Sunday, August 29, 2010

اولین شب قدر من



اولين باری كه در مراسم شب قدر شركت كردم حدود 15 سال داشتم. فکر می کنم سال 1354 بود؛ در حسينيه ارشاد و پای کلام متفاوت و روشنگر دكترعلي شريعتي. 
حسینیه حال و هوايي غريبي داشت. شور و تحرک ذهنی و روحی در فضای آن موج می زد. همه آنها که آمده بودند مي دانستند رژيم از کلام و قلم دكتر در عذاب است. او اما دلیرانه پس از بازداشت ها و فشارهای متعدد باز هم آمده بود تا هر لحظه از آزادی اش را با کسانی که مشتاق شنیدن ندای آزادی بودند، تقسیم کند.
همه آنها که آمده بودند می دانستند دکتر اهل مسامحه نیست و حرفش را صريح مي زند؛ اگر چه برای درک بهتر آن، از قالب بيان تاريخی یا تحلیل های اجتماعی استفاده می کند.  
همه می دانستند در حسینیه ارشاد که نشسته اند هر لحظه ممکن است حادثه ای رخ دهد. اما باز می نشستند و مشتاقانه دل دریایی را به کلام حماسی دکتر می سپردند.

دكتر شريعتي ويژگي «احياگر» دين را به خوبي شناخته بود و با ارایه تحلیل های مناسب اجتماعی و سیاسی و تاریخی بر نقش برانگیزاننده آن تاکید می کرد. ديني كه البته او می شناخت و برای شناساندنش تلاش می کرد، دین «آگاهی» و «حرکت» و «تعقل» بود. دینی که با دانستن و هبوط آغاز می شود و اولین دستاوردش «بازگشت به خويش» است؛ یعنی گسیختن زنجیرهای جهل و ظلم و استبداد و ... سپس رهايي. آنگاه است که انسان «قدر» خود و قدر خدای خویش را خواهد يافت.
همه چيز درهمين «قدر» خلاصه مي شود. يك لحظه بيداري و آگاهي، سال ها جهالت و سستي وخواب غفلت را درمی نوردد و يك بغل عشق، كوههاي عظيم كينه و نفرت را ذوب می کند.
علی شريعتي در همان جلسات حسينيه ارشاد کاری حسيني کرد و ستون هایی را استوار ساخت که براساس آنها، امام خمینی انقلاب اسلامي را بنا كند.
كلام شجاعانه شريعتي در حالي كه مي دانست تحت تعقيب است و هر لحظه بیم دستگیری اش می رود، آتش به جان مخاطب می انداخت. لحظه ای خواب بر چشم کسی مستولی نمی شد، همه گوش بودند و همه منتظر ... و همان هم شد. دکتر را بالاخره شبی از شب های قدر پس از پایان سخنرانی اش از در پشتی حسینیه بردند و ... دیگر برنگشت. 
با این حال حتي رژيم پهلوی تحليل درستي از ميزان نفوذ و اثرگذاري جلسات حسينيه ارشاد و كتاب هاي شريعتي نداشت و نمي دانست یا نمی خواست بداند كه اثر متقابل آن مظالم واين روشنگري دینی، چه ميزان انرژي براي انقلاب و جابجايي قدرت به وجود مي آورد.  
در شب هاي قدر سال 54 در حسينيه ارشاد من تصاویری را دیدم که هنوز در پشت چشمانم جا دارد. چهره جوانان و دانشجويانی که با حسی خاص آمده بودند تا در اوج اختناق از آزادی بشوند. اما ترسی در میان نبود. چرا که نفرت از ذلت و زبوني و شرك در مقابل قدرت استبدادي شاه، به آنان شجاعت می بخشید.
... و نداي اذان مرحوم صبحدل كه به یاد اذان سحرگاه 19 رمضان مسجد كوفه، خواند و دكلمه شعر زیبای شهريار در میان آن که حسينیه ارشاد را تکان داد و خاطره آن شب را در دل هاي ما جوانان برای همیشه حک می کرد ...  
علی ای همای رحمت              توچه آيتي خدا را
كه به ما سوا فكندي               همه سايه هما را...
 شب قدر؛ شبی که از هزار ماه بهتر است... و برای من آن شب از هزار ماه بهتر بود.

11 comments:

  1. برای من هم روزی که اوّلین نوشته های دکتر را خواندم از هزار روز بهتر بود!
    هنوز لرزش هایی که در جسم و روحم ایجاد کرد را فراموش نکرده ام

    ReplyDelete
  2. ضمناً می خواستم با جسارت تمام از شما دعوت کنم مطلبی در زمینه ی دلایل و عوامل نفوذ یک فرهنگ یا ضدفرهنگ به فرهنگی دیگر بنویسید.
    مسلماً دیدگاه شما به عنوان یکی از افراد نسل قبل که با نسل جدید هم ارتباط نسبتاً خوبی دارد، و همچنین با توجّه به سوابقتان در زمینه های فرهنگی، می تواند بسیار دقیق تر باشد.
    این هم لینک یادداشتی است که به نوعی تعریف مسأله را مشخص تر می کند:
    http://www.tafarda.info/?blogname=tafarda&postarch=30&tpl=

    قصد داشتم این پیام را به صورت خصوصی برایتان ارسال کنم امّا متأسفانه گزینه ای به این عنوان پیدا نکردم!

    با تشکر

    ReplyDelete
  3. و ایران امروز ما چقدر کمبود مردی چون دکتر شریعتی را احساس می کند... امروز اگر باشند کسانی که مثل شریعتی بیندیشند، یا بالاجبار جلای وطن نموده اند یا در کنج زندان ها ماوا گزیده اند... ایران امروز ما مردی را می خواهد که شجاع باشد که از اسلام ناب محمدی بگوید... اسلامی که امروز روز تنها اسمی از آن باقی مانده است و بس

    ReplyDelete
  4. این روزها خدادشمنان حسینیه ارشادراکه مخالف پرخاشگرش بودند مثل شیخ محمدیزدی ومصباح و...رابه قدرت رسانده تا ایه 214بقره و...تحقق یابد ام حسبتم ان تدخل الجنه
    این فرقه ضاله تصورمکیند با سانسوروفیلترکربلادرکربلاوندای علی درمسجدکوفه وندای یاران خمینی خاموش خواهدماند شکرخداامروزه درنت به هروبسایت وبلاگی سرمیزنی نوشته ای ازشهیدشریعتی درج است این نشان میدهد هنوزخدانگهدارموسی است واورابه نیل می اندازد تا حفظش کند
    واقعا مغولان مصباحی خیلی سفاک وفرعون منش هستند که لغت نامه دهخدارافیلترکرده اند بقول مهدی خزعلی که مصاحبه اش درزیتون درج است اینهادین هم ندارند وامام زمان راقبول ندارند البته امام هم درنامه سوم اسفند67گفته اینها دشمن رسول الله هستند چندصباحی چون کف روی اب جولان میدهند

    ReplyDelete
  5. "چهره جوانان و دانشجويانی که با حسی خاص آمده بودند تا در اوج اختناق از آزادی بشوند. اما ترسی در میان نبود. چرا که نفرت از ذلت و زبوني و شرك در مقابل قدرت استبدادي شاه، به آنان شجاعت می بخشید. "
    از این جمله تون خیلی خوشم اومد خانوم ابتکار.
    باشد که رستگار شویم.

    ReplyDelete
  6. سلام
    پارسال که شب های قدر مریض داری می کردم. ولی قبل از اون معنی واقعی قدر و نمیدونستم. فقط بعضی وقت ها که جایی می رفتم نوحه خوانی کسایی که به خاطر پول علی رو به به همراه گریه ای که ...
    درست نیست توصیف کنم چه جوری علی را به جمع معرفی می کردن. هر کسی میفهمید قصدشون فقط سوءاستفاده ازاون مکان و بازی با مردمی که گناهشون فقط سادگی و ندونستن خیلی چیزاست تا بتونن ازاحساساتشون برای تشبیه بت های خودشون باعلی ع استفاده کنند. اونها در هر مساله ای کم میاوردن از علی استفاده میکردن مثل عاشورای پارسال بود... به هر حال
    تا پارسال به خاطر این مسایل جایی احیاء نمی رفتم.
    پارسال هم بخاطر اتفاقات خرداد و چیزهایی که دیدم
    میگفتم پس علی کجاست که ببینه؟
    حتی یه مدتی بود با خودم هم نمیتونستم کنار بیام.
    اما دیشب رفتم مراسم احیایی در اقدسیه.
    وقتی مراسم تموم شد علی را دوباره یافتم و
    فهمیدم علی که بود.
    وقتی مراسم تموم شد فهمیدم زندگی چیه
    و تونستم خودمو و خدای خودمو و علی خودمو دوباره بشناسم
    خدا بانیه این مراسمو برامون نگه داره
    شرمنده بابته یه سری حرفایی که نمیدونستم چه جوری بزنم ولی به زبون خودم زدم

    ReplyDelete
  7. امروز در جایی بودم که طرفداران آقای احمدی نژاد بودند و حرف هایی زده شد که من واقعا شرمنده شدم . از جمله این که یک آقای سپاهی می گفت جدا دو بچه داشتن و بیش تر نداشتن توطئه ی غرب است و یا این که معتاد مجرم است بایستی اعدام شود و یا این که احمدی نژاد ایران را نجات داده است . یا این که ایران تحت فشار بین الملل است و گر نه اعدام کردن راحت تر بود . و خیلی حرف های صد من یک غاز دیگر . شرمنده شدم که در بی بی سی فارسی در مورد عدالت امام علی بحث می کنند آن وقت این آقایان به دنبال این بحث های صد من یک غاز هستند . ما را چه شده واقعا؟؟؟

    ReplyDelete
  8. چه قدر خوب است كه هنوز هم هستند كساني كه اين تجربه ها را دارند و مستقيمن پاي حرف هاي كساني چون شريعتي نشسته اند و حالا براي نسل ما مي گويند.
    ممنون خانم ابتكار

    ReplyDelete
  9. با سلام
    شبهای قدر امسال هم حسینیه ارشاد برنامه داره. شب 21 امسال هم همه کسایی که اومده بودند با همین نیتی که شما گفتین امده بودند و همین حس را داشتند.

    ReplyDelete
  10. خانم ابتکار عزیز
    مطلبی من باب روز قدس نگاشته ام ،خوشحال میشوم دیدن فرمایید.

    ReplyDelete
  11. با عرض سلام و تسليت امام علي ع
    موفقيت شمارا در اين شبهاي قدر از خداوند متعال خواستاريم

    ReplyDelete