با فعالان مدنی و دوستداران دریاچه ارومیه برخورد نکنید

ابتكار در گفت‌وگوي اختصاصي با ايلنا:

با فعالان مدني و دوستداران درياچه اروميه برخورد نكنيد

معترضان به خشك شدن درياچه اروميه، فعالان مدني‌ و دلسوز محيط زيستند و اگر هشداري مي‌دهند بايد از آنها استقبال و براي پيشبرد برنامه‌ها بهره گرفته شود.

ایلنا: رئيس سازمان محيط زيست در دولت اصلاحات با ابراز تاسف از برخورد با فعالان زيست محيطي كه دلسوز درياچه اروميه هستند، تاكيد كرد: «اين‌ها فعالان مدني‌ و دلسوز محيط زيست هستند و اگر هشداري مي‌دهند بايد استقبال كنيم و از آن براي پيشبرد برنامه‌ها بهره بگيريم.»

"معصومه ابتكار" در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا در مورد وضعيت درياچه اروميه گفت: «درياچه اروميه بدون شك منشا خير و بركت براي خطه آذربايجان است و آثار و ثمرات بسياري مانند لطافت هوا و حاصل خيزي شمال غرب كشور را به دنبال داشته است.»
او افزود: «البته اين خشك شدن تنها به درياچه اروميه منحصر نشده و اكثر تالاب‌هاي ما را نيز شامل مي‌شود و مي‌توان گفت اين پديده در كشور به صورت فراگير درآمده است.»

پديده خشك شدن درياچه اروميه سال‌ها پيش استارت خورده بود
رئيس كميته محيط زيست شوراي اسلامي شهر تهران ادامه داد: «ما از سال 78 و 79 متوجه پديده خشك شدن درياچه اروميه شده بوديم و مشخص شده بود كه به علت بروز خشكسالي و كاهش بارش‌ و ميزان رواناب، آب درياچه هر ساله كاهش چشمگيري نشان داده و وضعيت آن به سمت بحراني شدن مي‌رود.»
به گفته رئيس اسبق سازمان حفاظت محيط زيست، برخلاف آنچه امروز گفته مي‌شود كه در سال‌هاي پيش هيچ مطالعه‌اي روي وضعيت درياچه اروميه انجام نشده است، در سال‌هاي 78 و 79 مطالعات تفصيلي روي درياچه اروميه انجام و يك برنامه بين استاني و بين بخشي براي مديريت وضعيت درياچه اروميه تدوين شد.
ابتكار تصريح كرد: «مطالعات سازمان محيط زيست در طي تهيه برنامه جامع درياچه نشان داد كه امكان خشك شدن درياچه اروميه وجود دارد و پيرو آن نامه نگاري‌هايي از سوي من به عنوان رئيس سازمان محيط زيست در همان‌ سال‌ها انجام شد.»
او ادامه داد: «اين نامه‌نگاري‌ها كه به نهادهاي مختلف از جمله رياست جمهوري نوشته شده بود منجر به دستورات جدي، رئيس جمهوري وقت شد كه از جمله آن مي‌توان تامين حق‌آبه به درياچه توسط سدها و همچنين توجه به ارزيابي‌هاي زيست محيطي در سد سازي‌ها را نام برد.»
ابتكار تاكيد كرد: «آن زمان وزارت نيرو عنوان مي‌كرد كه ما حق آبه‌هاي درياچه را از سدها رها سازي مي‌كنيم اما به علت وجود پمپ‌هاي غير مجازكشاورزي اين آب برداشت مي‌شود.»

در انتظار توفان نمك باشيم
رئيس اسبق سازمان حفاظت محيط زيست تصريح كرد: «در كنار اين مطالعات، يك مشاور بين المللي به نام "پروفسور موزر" هم در كنار مشاوران و استادان دانشگاهي داخلي داشتيم كه وي نيز در آن زمان به صراحت اعلام كرد" اگر درياچه اروميه خشك شود كل كشاورزي پر ثمر استان‌هاي آذربايجان، شرقي ، غربي و حتي اردبيل آسيب خواهد ديد".»
او افزود: «بنابراظهارات موزر، با خشك شدن درياچه اروميه اوضاع به سمت بياباني شدن پيش خواهد رفت علاوه بر اينكه توفان نمك شهرهاي اطراف درياچه را نابود مي‌كند.»

مخالفت‌هاي بي ثمر در مورد ميانگذر شهيد كلانتري
ابتكار در مورد درياچه اروميه و ميانگذر شهيد كلانتري كه گفته مي‌شود يكي از عوامل خشك شدن درياچه است نيز توضيح داد: «سازمان محيط زيست در زمان تصدي من از ابتدا نيز با ساخت آن مخالف بود اما فشارهاي بسيار زيادي از سوي نمايندگان مجلس استان‌هاي آذربايجان غربي و شرقي روي محيط زيست و دولت براي ساخت اين جاده وجود داشت.»
ابتكار تصريح كرد: «با افتخار مي‌گويم كه دليل تاخير در ساخت اين ميانگذر سازمان محيط زيست بود و ما با شدت و با دلايل محكم و كارشناسي مي‌گفتيم كه اين كار غلط است.»
او تصريح كرد: «شرط اصلي ما براي ساخت ميانگذر اين بود كه آب بايد در مسير پايه‌ها در جريان باشد و بي حركت و راكد نماند چون در اين صورت درپايه‌هاي اين ميانگذر رسوب گذاري انجام مي‌شود.»
او تاكيد كرد: «تا زماني كه من رئيس سازمان محيط زيست بودم هيچ گاه مطالعات ارزيابي زيست محيطي پل شهيد كلانتري را تاييد نكردم و پس از من بود كه ساخت آن حادث شد.»
رئيس كميته محيط زيست شوراي اسلامي شهر تهران ادامه داد: «پس از سال 84 تمامي اين اقدامات به دست فراموشي سپرده شد حتي در قانون برنامه چهارم توسعه، به دليل اينكه مي‌دانستيم پارك ملي اروميه جز مناطق بحراني است اسم آن را آورديم اما دريغ از اينكه اين اقدامات پيگيري شود.» 

گذشت زمان بحران را تشديد مي‌كند
او تصريح كرد: «نمي‌دانم در اين ميان مقصر كيست، دولت كه برنامه‌ها را انجام نداد يا مجلس كه پيگيري و نظارت نكرد، در هر حال زمان گذشت و اين گذشت زمان بحران را تشديد كرد و اكنون ما به نقطه اوج بحران رسيده‌ايم.»
ابتكار تصريح كرد: «هم اكنون بايد به راه حل‌هاي عاجل بيانديشيم، تا درياچه خشك نشود و حق آبه به درياچه برسد كه بخشي از آن يقينا در دست وزارت نيرو است بخشي نيز در اختيار وزارت جهاد كشاورزي تا راندمان آبي كشاورزي منطقه را كنترل كند و بخشي از حق آبه درياچه اروميه را تامين كنند.»
او تاكيد كرد: «راه حل هر چه كه باشد انتقال آب حوضه به حوضه، مديريت آب، افزايش راندمان آب، بايد اتفاق بيفتد تا درياچه از اين وضعيت اسف بار نجات يابد.»
ابتكار افزود: «بايد يك مديريت بين بخشي بين استان‌هاي ما كه در درياچه اروميه سهيم هستند به وجود بيايد.»
او تصريح كرد: «خشكسالي يك واقعيت است و بخشي از تقويم ساليانه ماست و ما بايد اين شرايط را مديريت كنيم، بايد شرايط را از قبل پيش بيني و مديريت كنيم،‌ تا تالاب‌هايمان به اين وضع اسف بار دچار نشود.» 

اثرات زيست محيطي سد سازي‌ ارزيابي نمي‌شود
اين عضو شوراي شهر تهران تصريح كرد: «اثرات زيست محيطي سد سازي‌ها حتما بايد مورد ارزيابي قرار بگيرد چرا بايد سدي مانند گتوند عليا در خوزستان با اين همه هزينه ساخته شود و شور شدن آب كارون را در پي داشته باشد اينها نشان مي‌دهد يا اصلا مطالعه‌اي صورت نمي‌گيرد يا ضعيف است يا مطالعات دور زده مي‌شود.»
به گفته وي خيلي از اين طرح‌ها با دستور از بالا دور زده مي‌شود و به جاي توجه به اين مطالعات زيست محيطي به بهانه بهره‌برداري زودتر، خيلي از مطالعات انجام نمي‌شود و مشكلات خود را نشان مي‌دهد.
او تصريح كرد: «مسير توسعه كشور بايد همگام و سازگار با محيط زيست باشد و اين بحث بسيار جدي است، اين هشدارها نه سياسي است و نه از موضع دولت پيش، بلكه صرفا از موضع كسي است كه تجربه مختصري در زمينه محيط زيست دارد و دلش براي طبيعت ايران مي‌سوزد.»
ابتكار تاكيد كرد: «روزي كه شورایعالی حفاظت محيط زيست را منحل كردند من هشدار دادم كه اين يك خطر جدي است و محيط زيست كشور در معرض خطر و بحران است چون اين شورا مي‌توانست از موضع رئيس دولت خيلي از مسايل را از لحاظ زيست محيطي حل كند ولي اين اتفاق نيافتد و ما مسيري را شروع كرديم كه روز به روز بدتر مي‌شود.»
ابتكار تصريح كرد: «من آدم بسيار خوشبيني هستم اما اگر واقع بينانه نگاه كنيم با ادامه يافتن شرايط فعلي درياچه خشك مي‌شود.»
او افزود: «به اعتقاد من اگر لازم است آب را از حوزه ديگر به درياچه اروميه بياوريم اين كار را انجام دهيم تا دستكم از خشك شدن درياچه جلوگيري شود.»

برخورد امنيتي با فعالان زيست محيطي
به گفته ابتكار يكي از ابزارهايي كه مي‌تواند به حفظ محيط زيست ما كمك كند فعالان جامعه مدني، دوستداران و علاقمندان محيط زيست هستند كه مي‌توان آنها را يك ابزار و ظرفيت ملي دانست.
او ادامه داد: «اينها نيروهاي سياسي نيستند، فعالان مدني‌ و دلسوز محيط زيست هستند و اگر هشداري مي‌دهند بايد از آنها استقبال كنيم و از آن براي پيش برد برنامه‌ها بهره بگيريم.»
ابتكار با ابراز تاسف از برخورد با فعالان محيط زيست اظهار داشت: « من از نوع برخورد با فعالان زيست محيطي كه دلسوز درياچه اروميه هستند تعجب مي‌كنم، اين اصلا درست نيست كه با فعالان مدني و محيط زيست برخورد امنيتي داشته باشيم.»
او ادامه داد: «هيچ كس اكنون نمي‌گويد كه درياچه اروميه خشك شود پس چرا با كساني كه دلسوز اين درياچه هستند برخورد مي‌شود.»
او تاكيد كرد: «چرا مسئولان از اين ظرفيت استفاده نمي‌كنند تا به وسيله آن زودتر به اهدافشان در نجات درياچه اروميه دست پيدا كنند تا هم دولت و هم مجلس سياست‌ها خود را مورد بازنگري قرار دهند.»
ابتكار ادامه داد: «چرا برنامه‌هاي كارشناسي شده و مطالعه شده يكباره رها شد؟ چرا برنامه چهارم كه اين همه روي آن وقت و زمان گذاشته شده بود محقق نشد و دست فراموشي سپرده شد و هيچ كس نيز اين را پيگيري نكرد كه چرا اين برنامه عمل نشد.»
به گفته وي اينها سوالاتي است كه اگر براي آن پاسخ پيدا نكنيم همواره با ما خواهد بود و هر دولتي كه روي كار مي‌آيد به خود اجازه مي‌دهد كه برنامه‌هاي دولت پيشين را كنار گذاشته و برنامه‌هاي خود را اجرا كند.
رئيس اسبق سازمان حفاظت محيط زيست جوامع مدني را وسيله‌اي براي بسط آگاهي مردم و اطلاع رساني صحيح دانست و تاكيد كرد: «جوامع مدني مي‌توانند دولت‌ها و ساير نهادها را در اجراي درست سياست‌ها ياري كنند. همچنين با نگاه كارشناسي مي‌توانند راهكار بدهند و در اجراي آنها بسيج اجتماعي راه انداخته و كمكي براي دولت باشند.»
او در مورد نقش رسانه‌ها نيز گفت: «همچنين رسانه‌هاي مستقل و آزاد مي‌توانند با نقد منصفانه دولت را در انجام درست اقداماتشان راهنمايي كنند.»
ابتكار تاكيد كرد: «واقعا نمي‌دانم مسئولان اهميت خشك شدن درياچه اروميه را درك كرده‌اند يا نه. تا چند وقت پيش كه يقينا درك نكرده بودند، اميدوارم اكنون درك كرده و زودتر براي آن چاره‌اي بيانديشند.»
پايان پيام

1390/6/12 - 14:34
کد خبر : 204931