چندی پیش جمعی از اساتید محیط زیست در آمریکا از من دعوت کردند به همراه گروهی هشتاد نفری از نویسندگان، فعالین، دانشمندان و رهبران مذهبی طرفدار محیط زیست، در تدوین کتابی تحت عنوان «بنیان های اخلاقی؛ اقدام اخلاقی برای نجات زمین پر مخاطره» شرکت کنم.
این کتاب بالاخره بعد از یک و نیم سال منتشر شد و هفته گذشته به دستم رسید. هدف اصلی این بود که دعوتی از جانب گروههای مختلف اجتماعی با زمینه های فکری و اعتقادی متنوع برای احساس مسئولیت بیشتر در قبال حفظ محیط زیست جهانی صورت گیرد. در جلد داخلی کتاب گفته شده که دانش بشری با توجه به تخریب محیط زیست، انقراض گونه ها و تغییر اقلیم، به تنهایی راهگشا نیست. رویه های سیاسی و انگیزه های اقتصادی نیز پاسخ همه مشکلات را نمی توانند بدهند. چرا؟ چون حلقه گمشده در این میان ارزش های اخلاقی و هدایت معنوی - البته همراه ارایه دلایل منطقی و اقدام صحیح - برای حفظ کره زمین، مردم، جانوران و گیاهان آنست.
در میان اسامی نویسندگان کتاب تعدادی آشنا به نظر می رسد. مثلا دزموند توتو مبارز و اسقف معروف آفریقای جنوبی و برنده جایزه صلح نوبل، دالایی لاما، باراک اوباما، بارتولومو اسقف اعظم کلیسای ارتدکس، توماس فریدمن نویسنده و استاد دانشگاه و پاپ فقید، رهبر کاتولیک های جهان جان پل دوم. به جز خودم، تنها ایرانی که در میان نویسندگان کتاب یافتم دکتر سید حسین نصر است، با پیشینه ای از مطالب و مقالات در مورد اسلام و محیط زیست.
مقاله ای که در این کتاب ارایه کرده ام «صلح و پایداری مرهون معنویات و عواطف زنانه» نام دارد و صفحات 178 تا 182 را به خود اختصاص داده است. در این مقاله یادآور شده ام که اگر امروز رهبری جهان آن را به سمت جنگ و ناپایداری و درگیری می کشاند، ریشه در زیاده خواهی ها و پرتوقعی بشر دارد و از عوامل بازدارنده این وضعیت می تواند اخلاقیات دینی و پای بندی به اصول و چارچوب هایی در تعریف زندگی باشد.
مقاله ای که در این کتاب ارایه کرده ام «صلح و پایداری مرهون معنویات و عواطف زنانه» نام دارد و صفحات 178 تا 182 را به خود اختصاص داده است. در این مقاله یادآور شده ام که اگر امروز رهبری جهان آن را به سمت جنگ و ناپایداری و درگیری می کشاند، ریشه در زیاده خواهی ها و پرتوقعی بشر دارد و از عوامل بازدارنده این وضعیت می تواند اخلاقیات دینی و پای بندی به اصول و چارچوب هایی در تعریف زندگی باشد.
مقالات کتاب مورد بحث از این جهت جالب است که تنوع قومی و مذهبی و ملیتی را می توان در آن به خوبی مشاهده کرد. این تنوع سبب پرداختن به موضوع محیط زیست از زوایای مختلف شده و البته در همه آنها یک نکته مشترک است؛ همه به اضمحلال اخلاقیات در دنیای امروز اشاره دارند و تخریب محیط زیست را یکی از مظاهر این اضمحلال می دانند.
انتشار این کتاب در شرایطی که موضوع مهم گفت و گوی تمدن ها در ایران دچار جفا و برخوردهای سیاسی شده، نشان می دهد تلاش مستمر از سوی علاقمندان به محیط زیست و صاحب نظران برای استمرار گفت و گویی منطقی، متکثر و فراگیر برای آینده بشریت در جریان است. بنابراین دولتمردان ایرانی چه بخواهند و چه نخواهند، گفت و گوی تمدن ها زنده است و راه خود را در بین نخبگان جوامع بشری می یابد.
آقاي رييس جمهور مي خواهد با ديگران مناظره كند و نه گفت و گو.
ReplyDeleteتفاوت بارز گفت و گو و مناظره شايد اين باشد كه مناظره صحبت روي تفاوت هاست و در گفت و گو سخن روي اشتراكات.
نفس وجود خود اين كتاب نشان مي دهد كه گفت و گو مي تواند مفيد و سازنده باشد، هر جا و درباره ي هر موضوهي
موفق باشيد
درود بر شما
ReplyDeleteاول از همه خیلی خوشحال که با وبلاگ شنا آشنا شدم من کاملا با حرف شما و این کتاب که گفته ریشه بسیاری از مشکلات اضمحلال اخلاقیات است موافقم. در واقع مردم ما فقط به خود می نگرند نه به اطراف خود. انسان امروزی دانشش بسیار گشته اما خردش رو به ضعف است. در قدیم و در روستاها انسان باید به طبیعت احترام می گذاشت چون معتقد بود دوام خودش در دوام طبیعت است اما بعد از انقلاب صنعتی انسان فکر کرد که می تواند با دانشش بر طبیعت چیره گردد در واقع نمی دانست که جنگ با طبیعت جنگ با خود است