حرمت انسان را پاس داریم

پیامبر(ص) در حال طواف خانه خدا، عرب بادیه نشینی را دید که  به پرده کعبه آویخته و خداوند را به آن پرده قسم می داد. پیامبر کنارش ایستاد و پرسید: چرا خدا را قسمی بالاتر نمی دهی؟

مرد نگاهی به رسول الله انداخت و از زبان او شنید که: المومن اعظم حرمه من الکعبه.

این روایت که در جامع السعادات ملا مهدی نراقی نقل شده، نشان از حرمت انسان و جایگاه او در مجموعه هستی دارد. حرمت انسان از کعبه فراتر است. آدمی گرامی است و نفس و جانش با ارزش و قابل احترام. درجه این حرمت را آنگاه روشن تر می توان دریافت که خدا در قرآن کریم یادآور می شود از روح خویش در آدمی دمیده و او را جانشین خود در زمین قرار داده است.

اما ببینید میان این سخنان و روایات ارزشمند با عمل ما تا چه حد فاصله است. مصداق همان مثلی که می گوید: میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا آسمان است. ما خود را مسلمان و پیرو یک سری اصول و قواعد می دانیم. اما واقعا پای بند این اصول و قواعد هستیم؟

وای به روزی که به خاطر ادعاهای مسلمانی خود با امتحان و چالش و سختی هم روبرو شویم. آن وقت است که میزان صداقت ما در ادعاهایمان محک می خورد. این وضعیت البته گاه در سطح روابط و اخلاق فردی با خویشان و دوستان رخ می دهد و گاه در سطح روابط اجتماعی. گاهی هم یک نظام و ساختار سیاسی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. 

براساس نگاه خداوند به انسان، بی شک در تمام این موارد، نفس و جان انسان در اولویت است. اما وقتی مشکلات عدیده ای چون تحقیر، تهمت، پرونده سازی، اعتیاد، فقر و فحشا  و ... در سطوح مختلف جامعه پدیدار است، چگونه می توان حرمت انسان را پاس داشت؟

فکر کردم شاید در پایان ماه رمضان که به معنایی ماه ریزش برگ های زرد و خشک پاییزیست، این تذکر که یادآور ضرورت پاسداشت نفس، جان و آبروی انسان هاست، مفید باشد... حداقل برای اینکه بدانیم قبل از اینکه انسان برای چیزی باشد، همه چیز باید در خدمت انسان باشد و آیات بسیاری در قرآن کریم بر این رویکرد تاکید دارد.