محمد (ص)؛ مردمک چشم بشریت

پیامبران هیچیک مظهر خشم و غضب الهی نبودند. در زندگی یا کلام هر یک که جستجو کنیم، محبت و رحمت غلبه دارد. در مورد حضرت محمد(ص) پیامبر بزرگوار اسلام نیز به صراحت در قرآن کریم آمده است:

لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا - قطعا براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست براى آن كس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مى‏كند/ آیه 21 سوره احزاب.

 وَإِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ - و راستى كه تو را خويى والاست/ آیه 4 سوره قلم.

وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ - و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم/ آیه 107 سوره انبیا.

درباره پیامبر اسلام و اینکه رفتار و خلق و خوی او نمونه و الگویی تمام عیار برای مسلمین است، مطالب فراوانی آمده است. ولی یکی از زیباترین کتاب ها در این مورد به قلم آن ماری شیمل، استاد و پژوهشگر اسلام شناس آلمانی است.

شیمل در بخشی از کتابش می نویسد: زیبایی ظاهری پیامبر آینه جمال باطنی او بود، زیرا خداوند او را به خلق و خو و فطرت کامل آفریده بود. شاید خوانندگان مغرب زمین که با سنتی آمیخته به نفرتی چندین قرنی نسبت به پیامبر پرورش یافته اند انگشت تحیر گزند اگر دریابند در همه خبرها و گزارش ها بر خصلتی که در وجود محمد به طور اخص تاکید رفته فروتنی و مهربانی اوست. همه اخبار از رفتار پر مهر و عطوفت و در عین حال پر وقار محمد سخن می گوید.

خانم شمیل همچنین می گوید: پیامبر در جنگ و صلح، در سفر و حضر، در عالم دین و نیز در هر مرحله ای از کار و فعالیت نمونه کامل عیار کمال معنویت است.

شیمل در جایی تعبیر «مردمک چشم بشریت» را برای پیامبر به کار برده است.

صرف نظر از تعبیرات خانم شیمل، نکته مهم اینست که تاکیدات قرآن کریم بر مهربانی و گذشت محمد (ص) نه فقط برای دوستان و مریدانش، بلکه برای کسانی هم بود که با او سر خصومت داشتند. پیامبر با اینان نیز رفتاری با وقار و توام با کرامت نفس داشت. مانند آن یهودی که هر روز در راه بر سر حضرت خاکستر می ریخت، وقتی چند روزی نیامد پیامبر سراغش را گرفت و وقتی متوجه شد بیمار است به عیادتش رفت.

مفهوم رحمت للعالمین اینست، ولی آیا ما پیروان پیامبر چنین ظرفیتی را در حدی بسیار کمتر و محدود تر در مواجهه با مخالفین، منتقدین و معترضین می توانیم نشان دهیم؟