آزمون صداقت

شناخت درست آموزه های هر آیین و دین برای کسانی که خود را پیرو آن می دانند و براساس تدبر و تفکر دست به انتخاب زده اند، ضرورت دارد.

بدون شناخت و تدبر کافی در اصول و مبانی، ممکن است فرد پیرو به تلقی ها یا جمع بندی هایی برسد که او را از مسیر اصلی و راه مستقیم دور کند؛ ممکن است فرد مومن تصور کند که به خاطر ایمان و باورهایش مصونیتی یافته و دیگر مورد آزمایش قرار نمی گیرد. همین تصور می تواند او را به اعمال متفاوتی وادارد. چنین فرد یا افرادی به پشتوانه باورشان به خود، رسیدن به اهداف خویش را مقدس می شمارند و بنابراین از ابزاری استفاده می کنند یا روشی را موجه می دانند که ایشان را به هدف برساند.

توجیه این پیروان ناخلف این است که به خاطر قداست اهداف می شود از یک مقدمه نادرست و خلاف واقع به نتیجه ای درست و خوب رسید. اینان فکر می کنند که برای حفظ  نوع تفکرشان و اهداف والا مقامی که دارند می توانند و باید به هر کاری دست بزنند و هر عمل زشتی را انجام می دهند.

اینان البته غافلند از اینکه در پی تحقق ناراستی هایشان چه معضلاتی در عمق جامعه ایجاد خواهد شد. اینان «بدبینی» را رواج می دهند و ریشه «اعتماد» را می زنند. «ریا و تزویر» را جایگزین راستی و درستی می کنند و «خیانت» و «دروغ» را در بطن همه رفتارهای اجتماعی بسط می دهند. چرا که با تکیه به نوع تفکر این قشری اندیشان، راهی برای تقدیر از راستی و درستی و صداقت باقی نمی ماند و این مفاهیم اصیل، به اسطوره ها و رویاهایی تبدیل شده که در میان واقعیات تلخ روزگار گم می شوند.

درست همین جاست که باید به اصل رجوع کرد؛ چه ستونی محکم تر برای مسلمانان از کتابی که خداوند برای حمایت نوع بشر فرستاد تا دلیلی باشد برای درست زندگی کردن.

قرآن تکلیف را در این موارد روشن می کند. آیات ابتدایی سوره عنکبوت را که بخوانید می بینید در این مورد چه راهگشاست. به خصوص آنجا که می فرماید: کسانی که کار زشت می کنند آیا می پندارند می توانند فرار کنند؛ و چقدر زشت است تصوری که دارند ...

به نام خداوند رحمتگر مهربان		بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
الم (۱)		الم ﴿۱﴾
آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى‏شوند و مورد آزمايش قرار نمى‏گيرند (۲)		أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ ﴿۲﴾
و به يقين كسانى را كه پيش از اينان بودند آزموديم تا خدا آنان را كه راست گفته‏اند معلوم دارد و دروغگويان را [نيز] معلوم دارد (۳)		وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ ﴿۳﴾
آيا كساني كه اعمال بد بجا مي‏آورند گمان كردند بر ما پیشی خواهند جست؟ چه بد داوري مي‏كنند؟ (۴)		أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَن يَسْبِقُونَا سَاء مَا يَحْكُمُونَ ﴿۴﴾
كسي كه به دیدار خدا اميد دارد، اجل او سرانجام فرا مي‏رسد، و او شنوا و دانا است. (۵)		مَن كَانَ يَرْجُو لِقَاء اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۵﴾

در آیه 3 تاکید دارد آنها که پیشتر از شما هم بودند مورد آزمایش قرار گرفتند تا در میانشان راستگویان و دروغگویان مشخص شوند.

پس بد به حال آنان که می پندارند برای حفظ دین و ایمان حتی می توان دروغ گفت؛ آنان که در این آزمون صداقت رد می شوند، بد امتحانی را اینک پس می دهند ...