Friday, June 3, 2011

امام و بازگشت به خويش

در اينكه بزرگ ترين ميراث به جاي مانده از نهضت امام خميني تاسيس جمهوري اسلامي است، شكي نيست. اما در اينكه تا چه حد به اصالت اين ميراث در محتوا و عمل و آن چنان كه مد نظر امام و متاثر از سيره و تفكر ايشان بود دست يافتيم، محل بحث است. اين بحث را البته نه در نقطه اي كه امروز ايستاده ايم، بلكه در تصويري از كليت 32 ساله استقرار جمهوري اسلامي و در ابعاد مختلف بايستي مورد بحث قرار داد.
در اين صورت اگر منصفانه بنگريم به نظر مي رسد با توجه به اهداف و شاخص هايي كه امام مطرح مي كرد در بعضي زمينه ها آرمان هاي مورد نظر امام و وعده هاي داده شده محقق شده، ولي در بعضي زمينه ها اين اتفاق رخ نداده است. 

به بيان ديگر، در ارزيابي يك حكمراني مطلوب يا انقلابي كه هدف اصلي اش تاسيس حكومتي براي تحقق برنامه هاي دين در جامعه بوده، امروز چه قضاوتي مي توانيم داشته باشيم؟ 

با ملاك ها و معيارهاي امروز در بعضي زمينه ها، همگرايي با ديدگاههاي امام مشاهده مي شود و در بعضي زمينه ها شاهد فاصله با آن ديدگاهها هستيم. به نظر مي رسد اين مسئله از آنجا ناشي مي شود كه پيروان امام هر كدام به بخش هايي از تفكر، سيره و توصيه هاي ايشان عمل كرده و بخش هاي ديگر را كنار گذاشتند. يعني به مصداق مكرر تاريخ هر كسي از ظن خويش در كنار امام قرار گرفت و ادامه دهنده مسير وي شد. اين وضعيت موجب فاصله ميان آرمان ها و اقدامات شده و البته چنين رخدادي را مي توان در پس هر انقلابي اعم از حركت هاي عظيم الهي مانند آنچه در صدر اسلام رخ داد و ساير انقلاب ها در طول تاريخ ديد. مگر نبود قيام امام حسين (ع) كه پس از 60 سال از آغاز هجرت براي اصلاح آنچه به نام دين پيامبر پياده مي شد، رخ داد؟
مثال هاي فراواني را نيز مي توان از روند ساير انقلاب ها بيان كرد. اين تجارب بشري حاكي از ضرورت اصلاح مداوم و بازنگري، خود ارزيابي و خود پالايي مستمر انقلا ب ها براي حفظ اصالت آنها و انطباق با خواست ها و انتظارات نسل هاي جديد است.
امام همان قدر كه بر هويت اسلامي و ايراني و مبارزه با استكبار تاكيد داشت، بر فضايل اخلاقي و مبارزه با هواي نفس كه جهاد بزرگ تر شمرده مي شود، اصرار داشت. چنانچه به همان ميزان كه دشمن بيروني را مايه آسيب به انقلاب مي دانست، تحجر و خرافات را نيز آفت اين انقلاب مي شمرد.
به هر حال، در هر وضعيتي كه امروز قرار گرفته و هر ارزيابي كه داشته باشيم، اصلاح و بازگشت به فضايل اخلاقي، همدلي و نگاه اصلاح طلبانه مي تواند فاصله ها و زاويه را كم كند و ما را به اصل خويش بازگرداند.

No comments:

Post a Comment